Η μοναδικής ομορφιάς βίγλα της Ελίντας

Αν κανείς προσπαθήσει να εντοπίσει τα αποτυπώματα των μεσαιωνικών οχυρώσεων στη Χίο θα αντιληφθεί ότι αυτό το νησί του Αιγαίου διαθέτει ίσως τη μεγαλύτερη πυκνότητα σε όλο το χώρο του ελληνικού αρχιπελάγους και όχι τυχαία.

Ένα από αυτά τα αποτυπώματα είναι και οι περίφημες βίγλες που έχουν κατασκευαστεί σε όλη την γεωγραφική έκταση της Χίου. Τις συναντά κανείς σε ακρωτήρια και υψώματα κοντά στη θάλασσα και σε γενικά κοντινή απόσταση η μία από την άλλη, αφού εξυπηρετούσαν κατά τη Γενουατοκρατία στη Χίο αμυντικό ρόλο και κύριο στόχο την προειδοποίηση των κατοίκων του νησιού από επιδρομές πειρατών. Την περίοδο που ήταν σε πλήρη χρήση, οι μελετητές κάνουν λόγο για ύπαρξη τουλάχιστον 60 βιγλών, από τις οποίες πλέον διασώζονται σε πολύ καλή κατάσταση περίπου οι μισές.

Πως λειτουργούσαν

Οι βίγλες επικοινωνούσαν μεταξύ τους με φωτιά το βράδυ και με σήματα καπνού την ημέρα. Η είδηση διαδιδόταν μεταξύ των αντικριστών βιγλών και έπειτα στα χωριά ώστε να οργανωθούν οι κάτοικοι και να προστατευτούν. Το μήνυμα έφτανε τελικά στο κάστρο της Χίου, όπου υπήρχε η μεγαλύτερη βίγλα, ο γνωστός και ως «Πύργος του Κουλά».

Οι Βίγλες έχουν ύψος από 12 έως 20 μέτρα, έχουν διάμετρο περί τα 15 μέτρα και τα 2/3 τους αποτελείται από χώμα και πέτρα. Στο ανώτερο σημείο υπήρχε ένας χώρος όπου έμενε ο φύλακας γνωστός ως "Βιγλάτορας" και οι βοηθοί του. Σε απόσταση 11 μέτρων από το έδαφος υπήρχαν επάλξεις και πολεμίστρες.

Χωρίς παράθυρα και πόρτα για την καλύτερη οχύρωση της Βίγλας, ο φύλακας ανέβαινε με σκοινί. Οι Βίγλες επίσης, διέθεταν καταχύστρες από όπου σε περίπτωση κατάληψης έριχναν καυτό λάδι και πίσσα.

Η βίγλα της Ελίντας

Υψωμένη στην είσοδο του ομώνυμου φυσικού κόλπου, η βίγλα της Ελίνας αποτελεί ένα από τα πιο καλοδιατηρημένα οχυρωματικά μνημεία από την περίοδο της Γενουατοκρατίας στη Χίο.

Η συγκεκριμένη κυκλική βίγλα στον ανώτερό της ύψος φθάνει τα 11,5 μέτρα. Διαθέτει δώμα με καταχύστρες και επάλξεις, 4 παράθυρα και επικοινωνεί με το ανώτερο σημείο της μέσα από ειδικά διαμορφωμένη οπή.

Στην περιοχή του δώματος εντοπίζει κανείς 6 πολεμίστρες και 3 καταχύστρες εκ των οποίων οι δύο μόνο είναι πλήρεις μέχρι και σήμερα.